Nog meer Sinten

Sint Maarten

Heel vroeger (in het jaar 316) leefde er in Hongarije een man, genaamd Martinus. Hij was een ridder in dienst van de koning. Toen hij met een groep soldaten naar Frankrijk reisde, kregen ze heel slecht weer. Het regende, het werd koud en het ging vriezen. De mannen waren te paard en wilden zo snel mogelijk naar de volgende stad gaan. Daar wilden zij aankomen voordat de poorten sloten. Alle mannen behalve Maarten zetten er flink de vaart in. Maarten reed rustig verder, hij spaarde zijn paard. Het weer werd steeds slechter en Maarten kwam in een sneeuwstorm terecht.

Sint Maarten

Toen Maarten eindelijk bij de stadspoort aankwam, trof hij er een man aan die in lompen gekleed was. Deze man had het erg koud en zou de nacht zo niet overleven. Maarten zag dat en scheurde zijn eigen warme mantel in tweeën. Een helft gaf hij aan de man, de andere helft hield hij zelf.

Maarten's vrienden zaten al lang in de herberg en schaamden zich een beetje, omdat zij doorgereden waren. Zeker toen zij ontdekten dat Maarten zijn halve mantel had weggegeven. In die nacht had Maarten een droom. Hij zag Christus met zijn halve mantel om. Dit maakte zoveel indruk, dat Maarten het leger vaarwel zei en zich geheel wijdde aan de kerk. Hij werd duiveluitdrijver en later zelfs bisschop van Tours (Frankrijk). Op 11 november 397 overleed hij en werd Tours een soort bedevaartoord. Hij werd al snel heilig verklaard, er werden kerken naar hem genoemd en op zijn sterfdag werd het Sint-Maartensfeest in het leven geroepen.

Maarten was een echte weldoener. Hij dacht alleen aan de mensen die het slechter hadden dan hij. Hij deelde alles wat hij had.

Sint Maarten wordt gevierd op 11 november. Het is een feest van goedheid en deemoed. Kinderen gaan op deze dag met lantaarns langs de deuren en vragen om snoep of fruit. Sint Maarten wordt niet in heel Nederland gevierd. Vooral in de uiterst zuidelijke en noordelijke provincies, Drenthe, Overijssel en plaatsen met een Maartenskerk is het feest een traditie.

Sint-Valentijn

Valentijnsdag (14 februari) is de dag van de liefde. Valentijnsdag is vanuit Engeland naar ons land overgewaaid. Oorspronkelijk was het een gewoonte van geliefden om elkaar ‘Valentine’ te noemen en een cadeau te geven.

Sint-Valentijn

De datum 14 februari is er pas later aan verbonden. Dit was de dag waarop Sint-Valentijn door de katholieken werd vereerd. Maar in 1969 werd Valentijn als Heilige van de lijst afgevoerd en verviel daarbij tevens de gedenkdag. Het waren vooral de handelaren in bloemen die Valentijnsdag in ere herstelden.

Tegenwoordig laten verliefden elkaar met bloemen, chocola of kaarten weten dat ze van elkaar houden. Soms stuurt men ook heimelijk een bloemetje of een kaartje naar een geheime liefde. Juist die geheimzinnigheid maakt dit feest pas echt leuk. Laat je ‘Valentijn’ maar raden van wie de verassing komt.

Sint Pieter

In het Friese Grouw komt Sinterklaas helemaal niet, maar Sint Pieter, de apostel van de lente, aan wie tot aan de Reformatie de dorpskerk was gewijd. Vroeger werd Sint Pieter in grote delen van het land vereerd, onder meer met Pietersvuren, maar om een of andere reden heeft alleen Grouw hem in het hart gesloten. Op de avond voor zijn naamdag, 22 februari, doet Sint Pieter precies hetzelfde wat Sinterklaas in de rest van het land doet.



Wel ziet hij er anders uit. Hij draagt een witte mantel in plaats van een rode, berijdt een zwart paard in plaats van een schimmel en zijn enige zwarte piet heet Hantjse Pik. Net als Sinterklaas wordt ‘Sint Piter’, zoals de Friesen zeggen, ingevaren met een boot en ontvangen door de burgemeester, maar hij verdwijnt niet in de nacht, hij wordt feestelijk uitgezwaaid.

De huidige viering dateert van 1908, toen een kleuterjuf de Sint qua uiterlijk transformeerde tot bisschop. Sindsdien heeft het feest de instroom van talloze nieuwe bewoners overleefd, niet in de laatste plaats doordat dorpsonderwijzers de organisatie ervan in handen houden en jaarlijks een sprookje over de heilige opvoeren. Zelfs de winkeliers voegen zich naar zijn regime, ook al hebben ze geprobeerd als extraatje de sinterklaasviering ingang te doen vinden. Interessant is het uiterlijk dat Sint Pieter voor 1908 had. Een ketting aan zijn been, een oude jas om waarop lekkernijen waren genaaid en een doek voor zijn gezicht die alleen zijn ogen onbedekt liet.

Meer info over Sint Pieter in Grouw: www.sintpiter.nl